Corran, non perdan tempo. É unha recomendación miña. E de
Vendell, tamén. Vaian ver en canto poidan
Bowling for Columbine, o excepcional e necesario traballo de Michael Moore galardoado con multitude de premios, incluido o recente Oscar ao mellor documental de longametraxe. Con aplastante lucidez e incansábel persistencia, este tipo xenial ao que convén
seguirlle a pista vai desmontando un por un todos os mitos asociados á violencia nos Estados Unidos. ¿Por que alí se mata a xente a tiro limpo nunha proporción escandalosa, até sobrepasar os once mil mortos por ano? Hai quen podería dicir que a violencia é consustancial á historia dos Iunaited Esteits,
onde a liberdade é unha estatua, pero non é certo, ou non máis do que vai asociada á historia doutros países, coma Alemaña, por exemplo. A abundancia de armas e a facilidade coa que se conseguen -¡mesmo nun hipermercado!- non axuda moito, pero na veciña Canadá hai espalladas sete millóns de armas de fogo sobre un total duns dez millóns de fogares e alí os asasinatos escasean. ¿Cal é, pois, o factor diferencial? Para Michael Moore, o elemento distintivo é o medo. Os americanos viven baixo o temor de ameazas latentes e moi perigosas, sexa o efecto 2000, unhas abellas asasinas ou a "imparable" violencia nas rúas. Non é relevante que a delincuencia diminúa ano tras ano para que eles se sintan ameazados: a televisión amosa sen cesar imaxes de detencións policiais a delincuentes e criminais, case sempre de pel escura. Para superar ese medo atroz ármanse ata as cellas amparados na segunda enmenda que lles recoñece o dereito a facelo para protexerse. Os perigos reais poden ser outros: a pobreza, o traballo precario, o desamparo da administración. Tanto ten. Basta construír un inimigo, do que un se poida desfacer a balazos, e xa está todo resolto: xa fabricamos unha irreal seguridade que lle proporciona moita pasta a algunha xente, por suposto. Iso vale tamén para os USA coma nación, como é ben coñecido. O inimigo existe sempre, son fanáticos, individuos malvados que non comparten os seus valores. Saddam, Bin Laden, quen sexa. Mouros, negros, estranxeiros. Mellor aínda se non conseguen vencelos totalmente: así o inimigo segue existindo, e xustificará que se tomen novas accións. Máis ou menos coma cos malos da serie televisiva
Batman, que sempre se salvaban dado que se non hai malo non hai serie...
Michael Moore está cheo de retranca. Ten un aspecto bonachón, fai as preguntas precisas e consegue respostas sensacionais. Actúa desde unha aparente inocencia típica de alguén que anda sen mala intención á búsqueda de explicacións razoábeis, e limítase a formular unha e outra vez as cuestións oportunas, deixando que sexa o entrevistado quen saque a relucir as súas propias incoherencias. Así sucede na memorábel entrevista a ese repugnante fascista que é Charlton Heston, que acaba literalmente fuxindo da mesma incapaz de saír ben parado da súa charla co director. Pero ademais Michael Moore demostra ser un excepcional director. Manexa o tempo ao seu gosto, permítese exercicios de montaxe ousados e audaces para recrear a traxedia do Instituto Columbine ou para contarnos de xeito breve os distintos momentos en que o goberno USA financiou e apoiou a dictadores e terroristas co
What a wonderful world de Louis Armstrong de fondo. Impagábel o episodio de animación que recrea/despedaza a historia americana con sarcasmo demoledor. Demencial que as palabras máis sensatas e asisadas escoitadas na cinta saian da boca de Marilyn Manson e de Matt Stone, un dos creadores de
South Park. Perfecta a selección de imaxes. E sempre moita ironía e moito humor, que non só non rebaixan senón que acentúan a forza deste manifesto visual, poderoso e lúcido, de visión obrigada. O dito, vaian correndo, antes de que a quiten.
¶
