Direi, para empezar, que eu non reparo demasiado no que botan por televisión, e que cada vez atendo menos aos seus contidos, pois é maior o tempo que dedico a Internet e a ese tipo de cine que non emiten nin sequera as cadeas de pago; pero o pouco que vexo é dabondo para saber que As leis de Celavella é unha serie digna e ben feita, e que Libro de familia, porén, cheira a naftalina. O pasado domingo a Academia Galega do Audiovisual entregou os seus Premios Mestre Mateo, e para sorpresa de todos a gran triunfadora foi a produción de Voz Audiovisual. Foi un éxito quizá algo desmedido; arrasar desa maneira (dez galardóns de doce aos que era candidata) non dá moi boa imaxe do audiovisual galego, pois puidera parecer que non hai moito onde elixir e iso, para que negalo, non é de todo mentira, pero non son precisamente os académicos que votan os que deberan deixalo tan claro. Non é a primeira vez que digo isto neste blog; a diferenza doutros, eu xa expresei unha opinión semellante con ocasión da aplastante victoria de Amenábar nos Goya do ano pasado.

Tamén é certo que mirando categoría por categoría non se me ocorre cal dos premios de Celavella resulta unha inxustiza, agás o feito de que poidan competir simultaneamente Jorge Coira e Carlos Sedes nos apartados de dirección e de realización por un mesmo traballo, vencendo ademais en ambas. É excesivo, e tamén é algo absurdo, pero a culpa será das normas que o permiten, non dos gañadores (nin sequera dos votantes). Quitando iso, algún dos premios de Celavella está de máis? Coñecen algún outro traballo de vestuario, de dirección artística, de maquillaxe e perruquería ou de montaxe que resulte máis valioso? Acaso é mellor o guión de O soño dunha noite de San Xoan, por exemplo? Algo que dicir de Carlos Blanco e María Bouzas, premiados como secundarios por Heroína? Podemos discutir se era estrictamente necesario nominar a Fernando Fernán Gómez por Para que non me esquezas, pero unha vez que está, ¿alguén pode negar que é un actor infinitamente mellor que os outros catro xuntos, e que ninguén entenda isto como un desprezo a Ernesto Chao, Antonio Durán "Morris", Xosé Barato e Xosé Luís Bernal "Farruco", senón como a evidencia de que Fernán Gómez é un dos grandes? En canto á actriz, podía ter sido a estupenda Adriana Ozores, pero foi Marta Larralde, e non hai queixa, a verdade.

O triunfo de Celavella nesta edición dos Mestre Mateo, que contou con detalle Fagot no seu magnífico blog, deixou rabeando á xente de El Correo Gallego, empresa que fabrica o derrotado Libro de familia e que confundindo información con vinganza incluiu onte nas súas páxinas o artigo máis patético, ridículo e cheo de odio que lin en anos sobre este negocio do audiovisual; moi diferente, por certo, ao tratamento que para a mesma noticia ofrece o xornal irmán, o Galicia Hoxe, que salienta a victoria de Yolanda Castaño como mellor comunicadora. O autor dese infumábel texto, José Antonio Pérez, bota man dos números e xustifica os supostos méritos de Libro de familia en razón da súa maior audiencia. Por fortuna, o intelixente e admirado crítico de cinema dese xornal, José Luís Losa, non aplica o mesmo criterio para falar das películas, pois de facelo tería que acabar dicindo que o mellor filme da historia é Titanic ou algunha outra parvada aínda peor. Levado pola emoción dos números, o señor Pérez conta que os capítulos de Libro de familia "se mantienen habitualmente por encima del 30% de share", aínda que o gráfico que aparece xusto enriba na edición en papel asígnalle unha cuota media do 28,41%. Tamén di, sen que se lle caia a cara de vergoña, que Pratos combinados -unha serie que custa por capítulo máis ou menos o mesmo que A vida por diante, e non me pregunten como é iso posíbel- "revolucionó el mundo de la televisión en Galicia". Polo camiño vaille chamando aos membros da Academia pseudointelectuais que representan a unha Galicia pseudocreativa, endogámica e mediocre. Falar de mediocridade desde as páxinas de El Correo Gallego ten o seu aquel, pero hoxe estou de bo humor e vou gardar para outra ocasión as ironías.

E as audiencias, ¡ai! Certo que o sistema de medición é igual de estúpido para todos, pero tamén sería bo que a xente soubera en que consiste para desbotar, dunha vez por todas, a súa importancia. Hai en toda Galiza trescentos audímetros, trescentos, en fogares que acollen a uns oitocentos individuos. Eses 300 audímetros representan a dous millóns e medio de persoas, uns oito ou nove mil espectadores por aparato. Aínda supoñendo, que xa é supoñer, que a distribución deses aparatos é aleatoria e ao mesmo tempo representativa da povoación, e que non hai posibilidade de manipulación algunha, a realidade é que unha gripe que aconselle cama ou unha noite alegre de sexo nunha casa con audímetros pode traer variacións máis que significativas nos datos de seguimento dos programas. É absurdo tomar en serio as cifras de audiencia, unha mentira tiránica asumida polas televisións polas mesmas razóns polas que os partidos aceptan as sondaxes electorais: porque mellor iso que nada, e porque de cando en cando os números saen ao teu favor e sempre é algo que podes botarlle á cara aos competidores. ¶