O 13 de novembro de 2003, un ano despois de que lle aprenderamos un novo significado á palabra "Prestige", celebrouse unha rolda de prensa en Italia para dar a coñecer RaiOT, unha serie satírica da RAI 3 composta por un monólogo de vinte minutos a cargo da actriz Sabina Guzzanti e dun conxunto de sketches que retrataban con humor e ironía as vicisitudes da política daquel país. Durante a presentación o director da cadea, Paolo Ruffini, non dubidou en eloxiar publicamente o traballo de todo o equipo de guionistas, encabezado pola propia Sabina Guzzanti e do que forman parte tamén Curzio Maltese, Emanuela Imparato e Paolo Santolini.

Tres días despois e a iso das cinco da tarde, apenas unhas horas antes da emisión do programa, Paolo Ruffini chama por teléfono a Sabina Guzzanti para comunicarlle que a serie fica cancelada. Os seus creadores convocan de inmediato outra rolda de prensa para anunciar a suspensión e denunciar así un caso evidente de censura. Vendo o que se lle vén enriba, Paolo Ruffini muda de parecer e o primeiro episodio, dedicado á liberdade de expresión, acaba aparecendo nas pantallas da televisión italiana ás once e media da noite. O programa obtén unha audiencia próxima aos dous millóns de espectadores, acadando picos de até un 25% do share e convertendo á RAI 3 no canal mais visto durante bastantes minutos. Os italianos bótanse a rir coas brillantes e incisivas parodias de Silvio Berlusconi, Massimo D’alema e Lucia Annunziata (daquela presidenta da RAI). O éxito é indiscutíbel. Tanto, que era obvio que un programa así non podía durar.

As reaccións desde o poder non se fan esperar. Mediaset, a empresa de Berlusconi, demanda por difamación á RAI, á produtora (Studio Uno), a Paolo Ruffini e a todos os guionistas. Na reclamación esixe unha compensación económica por danos e perxuízos absolutamente desmedida: vinte millóns de euros. En consecuencia, a RAI decide interromper a emisión de RaiOT despois da primeira entrega. Reparen na perversidade do feito: Berlusconi/Mediaset demanda a Berlusconi/RAI para conseguir que eliminen unha serie que lle molesta. O equipo decide proxectar o programa a xeito de protesta no Auditorio de Roma; entre os que os apoian está o Premio Nobel de Literatura Dario Fo. Milleiros de persoas acoden a velo. Un feixe de cinemas e páxinas web fan o mesmo e retransmiten tamén o programa. É un acto poético, fermoso, reinvindicativo, unha arroutada ao estilo Burla Negra que a nós, cidadáns da xeración chapapote, non pode resultarnos nada allea. Foi bonito mentres durou, pero o caso é que RaiOT nunca mais foi emitido.

O xuíz acabaría desestimando a demanda de Mediaset por carecer de fundamentos: a serie é unha sátira e todo canto di é xenuinamente auténtico, e polo tanto non ten sentido falar en absoluto de difamación. Foi nese momento cando Sabina Guzzanti se decidiu a rodar Viva Zapatero!, un documental tan divertido como inquietante no seu retrato estarrecedor do control dos medios de comunicación de Italia por parte de Silvio Berlusconi. Feito con forza e garra, ao estilo do mellor Michael Moore, Viva Zapatero! acaba deixando un sabor de boca amargo, porque o que nos conta Sabina nos resulta sospeitosamente próximo, vémolo como algo que nos puido pasar tamén a nós, ou que quizá aínda estea a tempo de acontecer, ante a desidia dunha clase política que non reacciona cando debe e a inconscente desinformación da maior parte dos cidadáns. Viva Zapatero! é un traballo necesario, un panfleto luminoso e magnífico de visión obrigada. Magnífica, en verdade, a decisión a de escoller este filme para inaugurar a edición do 2005 da mostra Cineuropa. ¶