O meu artigo sobre blogs e webs cinéfilas no número 6 da Revista do Audiovisual Galego:
O mundo do silencio
Considerando a limitada oferta cinematográfica que hoxe en día ofrecen as televisións xeralistas case custa crer que houbo un tempo, non demasiado afastado, no que podiamos ver en
prime time clásicos do cinema en branco e negro ou ciclos temáticos dedicados non xa a actores e actrices -estrelas que podían resultar familiares para o gran público- senón tamén outros que homenaxeaban a directores como
Fritz Lang, cuxa identidade había de resultar máis opaca para o público
mainstream. Non é preciso remontarse á era da televisión única. Eu lembro o pase nunha cadea privada hoxe ateigada de realities dunha copia completa de
Lawrence of Arabia de David Lean, orgullosamente anunciada con honras de estrea malia os seus moitos minutos de metraxe subtitulados, xustamente aqueles que non estaban presentes no filme proxectado na España dos anos sesenta. Todo iso agora non existe. Esa clase de obras xa nin sequera atopan un oco na programación de madrugada; agora residen unicamente nas canles temáticas, na procura dun nicho de mercado que ignoran o resto de cadeas, nomeadamente as públicas.
Mais se hai algo que ficou completamente ausente da televisión é o cinema mudo. Na miña infancia e adolescencia a presenza de filmes mudos na pequena pantalla aínda non era insólita; e non falo só dos de
Charles Chaplin,
Buster Keaton ou
Harold Lloyd, non. Recordo ter visto curtas de
Max Linder encaixadas dentro da programación infantil, un feito que agora me parece tan excepcional que empezo a dubidar se non o soñaría. Foi na televisión onde coñecín as películas de
Fiedrich Wilhelm Murnau e
Eric von Stroheim, onde descubrín que
Ernst Lubitsch xa era grande en 1919, e como proba aí está
A princesa das ostras. Recordo a fascinación que me produciu ver
O vento de
Victor Sjostrom, e a unha lucidísima anciá chamada
Lillian Gish falando do filme. A mesma Lillian Gish dos mellores títulos de Griffith e a quen logo tería moi presente na película que aínda hoxe teño por favorita,
A noite do cazador.
Contra o infeliz desterro do cinema silente pelexan diversos blogs e webs na rede. No primeiro número desta revista falamos do imprescindíbel
Ferdinand von Galitzien, mais non é o único a facer proselitismo no noso país. David Holm ofrece en
Recanto silente desde unha rigorosa análise de
Nosferatu até coleccións completas de cartaces dos filmes de Murnau, e tamén entrevistas a outros mantedores de webs afeccionadas ao cinema mudo. Alén dos seus importantes contidos, o seu blog é unha magnífica pista de saída que nos conduce a outros puntos da rede de enorme interese, como
Pasión silente ou
The Bioscope.
Moitos grandes clásicos da etapa muda están libres de dereitos, así que poden ser vistos e descargados en diversas páxinas web e tamén a través das redes P2P. A
Biblioteca do Congreso dos Estados Unidos (opción
Motion pictures) almacena material dos primeiros anos do cinema, entre elas obras de animación ou filmes da casa Edison (incluído
The Great Train Robbery). Outra fonte valiosa é
archive.org, xa comentada nestas páxinas, na que podemos ver ou descargar películas como
O gabinete do doutor Caligari,
O mundo perdido,
O fantasma da ópera ou
O derradeiro dos mohicanos. Por último, unha base de filmes sistematizada témola en
Filmografía silente, ordenada de maneira cronolóxica e chea de utilísimas ligazóns.
¶